вторник, 26 февраля 2013 г.

Бекжон Бег хотирасига 1908-2011


                 Бекжон Бег хотирасига 1908-2011

Дадаси Жадидчи деб отиб ташланди, туртта амакиси халк душмани деб "тройка" хукмидан кейин отилди. энг катта амакси Бухора амирлиги бош вазири (кушбеги) Олинхон билан келишолмадан истифо килди. Бухоронинг большевеклар камалида оддий аскер сифатида жиход килди ва огир яраланди.
Туркистон гоясинигенгкексе курашчиси, умрингярмидан купини сургин ва камокларда отказган Урганжийлар оиласин Бикжонбей Уранжий
103 ёшида хаккинг рахматига ковишди.
Дадаси ва амакилари жадидчилигидан катил килинганига карамасдан бу гоядан вос кечмади. Сталин сургинларида 1952 йилгача жабр тортди. Сталин улимидан кейин ватанига кайтди. Тижорат ва иктисодий кобиляти кучи одам эди. Тездаяширин бойлар каторига кирди. 1956 йилдан бошлаб Тошкентда Олий Совет рахбарлари (Насриддиова) ва ёзувчилар, шоирлар, олимлар уртасида Туркистон гоясини жонлантирганлардан бири эди. Порахурлик баткогига ботган давлатда хатто мустакилликни сотиб олса булади деганди. Яширин йуллардан Афгонистонга борди ва тирик колган курбошилар билан Узбекистон ичкарисида курашиш учун даъват килди. Канчалик хамма жойни пора билан сотиб олдим деса хам НКВ ден бери кузатувда булган одамни барибир "фош" киишди. Олдинига Тошкенда бир гурух Узбекистон рахбарлари ишдан олинди базилари камалдилар. Кейин ёзувчилар-шоирлар, олимлар миллатчиликда айбланиб камалишди. 1961 йилда Бекжон бег Урганжий олий хукмга берилди. Хукм 12 йилга алмаштирилиб уран шахталарига жунатилди. Совет давлатини тан олганлигини инобатга олиб 1967 йилда ватанига кайтаришди. Невараси Сафар Бекжонни тарбиясга олди Туркистон гоясида етиштирди.
1950-60 лардаги зиёлийлар уртасида Бухороа мирлигияширин хазинасини сарфлаяпган одам деб ном чикарганди. Туйчи хофиз, Хожихон Болтаев, Комилжон Отаниёзов, Олмахон Хаитова, Тамарахоним, Халимахоним Носирова, Комил Яшин каби нснлар униг дастурхонига тез-тез мехмон булишган. Халк Хужалик институтида сиртдан укиди. Институтга якинлигидан Гофир Гуломниг ховлисида мехмонда коларди. Гофир Гулом хакида-"ичмаса ашаддий коммунист, ичса ишонга кишиларга узинг аслинда жадидчилиги hakiда гапирадиган икки хил одам дерди
Амакиси кушбегиНозмддин Урганжий хакида филмларда ва театрларда энг каттиккул деб тасвирланганидан хафа булмасди. Советларга сотилганларни ва унга керши курашганларни учрашув жойи битта булган- тройка дор огочлари- дерди.
1989 йилда 80 ёшга якинлашганига карамасдан шахсан узи Тошкенга келиб "Бирлик"га аъзо булди. 1990 йилда Ислом Каримов Бекжобегниг невараси Сафар Бекжоннни ёрдамчиси Шакиддин Жураев билан кабул килди. Каримов биринчи кинояси " Бобогиз Урганжий советларни танолиб сиёсий фаолиятдан вос кечган.Сиз асилзода булсангиз куча чангитиб юришга уялайсизми" деганди.
Шавкиддин Жураев бирданига Бухоралик эканлиги ва хатто Урганжийларга кариндошлиги айтганди.
1993 чи йилда невараси Сафар Бекжон камалди. Бекжон бегга Каримов фармони билан Мустакиллик ордени берилди.
Тошкенда 1999 йилда портлашлар булди. Куп утмадан учта невараси камалди. Номалим сабаб билан энг кичгина невараси камокдан келибок вафот этди. Бекжон бег динига махкам, Курони хатм килган инсонди. Вилоятдан ва ташкаридан диний илмларидан талабари купди. Неврасиниг бевакт улими кейинги икки йилда домлани махаллада кам куришди.
Кейинги пайтларда ярим колган мустаккилликни нихоясига етишини кутиб бу йулдаги барчага дуолар килди. Бекжон бег Узбекистонда бошланган халк харакатларига аъзо эдилар. 1989 йилда 81 ёшида Бирлик халк Харакатига шахсан Тошкентга келиб аъзо булганлар. Кейинчалик ЕРК демократик партиясига хам аъзо булдилар. Иккита ташкилотниг расмий хужжатини ёнларида олиб юрганлар. Бу иккита ташкилотниг рахбарларинг кибрлашган кузлари курмас ва кулоклари мактовдан бошка нарсани эшитмайдиган булган. 103 ёшлик энг кекса аъзоси вафотига бир огиз тазия хам эълон килишмади.
Камтарин ва хокисорлик Иймондандир. Саждага эгилган бошинг сендан олдин тупрокка айланганлар холатини курмогинг учундир.

Комментариев нет:

Отправить комментарий

Примечание. Отправлять комментарии могут только участники этого блога.

Dashnokizm masalasi

 Биринчи жаҳон уруши.  Биринчи харбий куз.  Агар рус армиясининг учта ғарбий жабҳасида уруш аллақачон позицион хусусиятга эга бўлган бўлса, ...