воскресенье, 3 июля 2016 г.

Масхабчилик тагидаги иркчилик.





   Эрон ва Вахобийлар орасидаги диний-сиёсий-иркчилик мажороси хакида фикр билдириш кераклиги хакида мактублар олдик.
  Эрон кейинги минг йилда уз тупрокларини йукотмаган давлат. Форс иркчилиги шиалик масхаб  остига яширинганига 130-140 йиллар булди. Ундан олдин Огиз ва Авшар турклари бугунги мавжуд шиаликдан бироз фаркли масхаб,  (кизилбошлик Алавий-Бектоший-Шиа аралашмаси) эдилар. 
 Турклик катта этиборда, аммо диний эмас сиёсий масалаларда ахамият касб килмокда эди. Пехлавий  Подишохиgi билан бошланган Шиа    масхабчилиги тагига яширинган иркчилик,  Эронда форсдан бошка миллат йук деган карорга келган. Давлат сиёсати сифатида форс булмаган барча миллатларни мажбурий ассимилатционга тобе туриб келмокда. Ислом билан боглик холда сакланиб колган турклик урф-одатлари Шиалик махсабига зидdir,  деган фатволар чикарилди. 
  Эрон бугунги кундаги дин масхабчилиги остида иркчилик сиёсати олиб бораётган давлатдир.

Гадонинг душмани гадо булади деганларидай иркчи Эроннинг душмани бошка бир иркчи вахобий Саудия Арабистонидир.

   1900 йилларнинг бошида Истамбулдаги Tурк  Подшохи,  ислом халифасига карши ташкил килинган диний оким булган Вахобийлик,  турк душманлигига асосланади.
Бу оким Суний масхабни икки булган. Улар узларини хакикий Суний хисоблайдилар. Вахобийлар Ангиля давлатининг манъфатлари учун Якин Шаркдаги асосий муттафик  сифатида ташкил килинган. У ердаги Шариат оддий халкни босим остида ушлаш учун керак. Саудия  Подшохи   хонадонинг деярли барчаси Шариатга зид хаёт кечиришади.
Саудия подишохининг бойлик тамали Эроннинг халкаро эмбаргода колаётганлигидан келиб чикмокда эди. Эронning Пехлавий давридаги даромади бугунги Cаудияnikiдан хам катта эди. Эроннинг эмбаргода тутилиши Саудиянинг ишига яраганди. 
  Бугун нефт арзонлади. Якин Шаркда бошка бир нефт манбаси Ирокда.  Нега Саудияликлар ИШИДни  куллаб-кувватлаётир?  
 Уларнинг ёрдамида ИШИД Ирокнинг нефтга бой кисмини ишгол килди. Бу оддий "мужохид" учун суний жиход килиб куратилмокда. Аслида Саудиялик Вахобийлар учун келажакдаги нефт савоси хам Эронда, хамда Ирокда Шиалар кулига утишини олдини олишга уринишдир. 
Албатда Вахобийларни йуллантириб турган Ангиля ва АКШ билан бу масалада келишишган.
Миллионларча инсон хаётини куритган бу уриш тагида моддият ётмокда.
Охирги мулохазамиз;
Эрон ва Саудия Арабистони давлатчилик тузуми Ислом Шариатга асосланган дейишмокда. 
Иккала давлатда хам паспотлар берилади.
Иккаласида хам миллати деган жойига УММАТ деган ёзув ёзилмокдами?
Иккаласи хам гирт иркчи. Исломда хамма тенг ва миллат урнига,  Уммат дейилади.

Сафар Бекжон.
04.01.2016

Dashnokizm masalasi

 Биринчи жаҳон уруши.  Биринчи харбий куз.  Агар рус армиясининг учта ғарбий жабҳасида уруш аллақачон позицион хусусиятга эга бўлган бўлса, ...