Қуёши кулмаган баҳор. 97 -қисм.

                                  97 -қисм.

    -Нима...дедим-у, тилим сўзга айланмай, вужудим музлаб қолди.
Булар ўзи нима истайди мендан? 
Яшаб ўтирган уйимни йиқдилар, уй жихозларимдан қўлга илинадиганларини ўғирладилар, бир тепса йиқиладиган,ёмғир ёғса устидан ўтадиган эски уйга КГБнинг, иинсонлик, қиёфасини йўқотган иблислари кузатуви остидамажбуран кўчириб олиб келдилар. Ҳаммаси жонимга текканидан кейин норозилик билдириб “очлик эълон қилиб ўзимга ўт қўйяман” десам автоматлар билан уйни ўраб олиб олиб бемалол “ўлишимга “ ҳам имкон бермаган бу итэмганларнинг кучи энди ўғлимга етаяптими?
Касал бўлганида даволамай поликлиникадан ҳайдатган хукумат мени ўғлимга ўзларича яхшилик қилишмоқчиларми?
-Менга берилган буйруқ шу.
-Серсебой оғанинг кўзларига қарадим, кўзларидаги савуқ учқун, оқ сариқдан келан юзидаги ноинсоний кўриниш юрагимни титратди. Узун бўйли, сочларига оқ оралаган бу одам юқорининг “буйруқи” олдида кичрайиб жўҳорининг донасидек эзилиб йўқ бўлиб кетгандай туюлганди назаримда.Сизга бу берилган буйруқни берган калтабинлар, қачонгача мени бўйнига занжир боғланган қул каби эзмоқчи бу писликлар?
-Қурбоной ўжарлик қилманг, тўй рестрорантда бўларкан концерти ҳам бормиш .
Серсебой оғнинг бирданига, бир поғона паст тушиб юмушоқ гапира бошлаганини ўлай агар тушунмадим.Серсенбой оға дедим мен ҳам юмошоқ оҳангда гап консерт билан рестрантда ўтириб олдимга қўйилган овқатларни ейишда эмас, бугун бўлмаса эртага Сафар ака қамоқдан чиққанидан кейин унга нима дейман?
-Бор гапни айтасиз, кейин Жалолиддинни суннат қилдириш мажбуриятингиз йўқ.
-Шундайми, бир оз бўлсада, енгил тортдим.
-Шундай фақат қатнашсангиз бўлди.
-Серсенбой оға биласизми Сталин нима қилганини?
-Йўқ.
-Ўзбекистон телвидинясида бир бир балгасал (хужжатли филм) кўргандим унда айтилишича 1937 йилларда Буриятлиялик танилган битта эр-хотини, “халқ душмани” деб НКВД тарафидан қамалди. Ўшаларнинг ҳам уч ярим яшар қизи бўлган. Ўша қизни битта мажлисда Сталин қўлига олиб эркалатган саҳналари бор эди. Ота-онасини, Сибирга сургун қилиб бечора қизни тириклайин етимга айлантириб кейин эркаганининг, нима фойдаси бор, ҳозир шу ҳолат Жалолиддиннинг бошига тушмаяптими, ўғлим ўз дадасини танимайд, уни шу ҳолга солган ваҳшийлар рестрантда ўзлоарчиа тўй берган бўлиб кўнгилини олмоқчи бўлаяптилар. Аслида 1937-38 йилларда Сталин 1993-95 йилларда Ислом Каримов икки ҳам бир биридан баттар золим.
- ...
-Шундай, Серсанбой оға олдин юрагимга пичоқ урдилар, тинмасдан қон оқаётган ярамга энди Ислом Каримов бошлиқ тузум, туз сепаяпти бундан ҳам баттар бўл, дегандай.
-Борасизми?
-Бормасам инма қиладилар?
-Ўзингиз биларсиз...
-Майли .
Уйга қайтдим.
Ўлганимнинг кунидан рози бўлгандим.
Шундай қилиб Жалолиддин учун тўй” куни кийядиган оқ сутранг костюм шим,оқ кўйлаки қора кафлак нусҳа галустик беришди.
Берган кийимлари жуда катта эди,Бектемир туман хокимиятининг берган ҳужжати билан Водникдагаи тикувчиларга учраб кийимларини кичрайтириб тиктирдим.
Ниҳоят кутмаган куним ҳам келди Тошкент шаҳардаги Полёт деган рестрантга Бектемир туманидан ажраратилган минибусда мен Жалолиддин эри ўлган аёл исмини унитдим ва Маҳалла ком\итетининг раиси Серсенбой оға кейин мен танимайдиган хокимиятда ишлайдиган одамлар бордик. Борсак катта салон ҳар рангли шарлар иблан безатилган , стол ва курсилар қўйилган столнинг устида энди Ўзбекистонга кириб келган банан ва бошқа қуруқ ва ҳўл мева лар қўйилганди. Мен олдинига, ҳеч нимани тушунмадим нима учун кичкина болалар кўп?
Уларнинг ҳаммаси Туркияда ўғил болалар суннат қилинганида бошига кийдириладиган оқ рангли ялтироқ бош кийими песси бор ва қўлларида ҳассаси.
Тўғри Жалолидднинг ҳам кийган кийими уларники, каби оқ лекин Жалолиддинга унақа ҳасса билан билан песс берилмаган эди. 
Артистлардан Мансур Тошматов ва Кумуш Раззоқова бор эди.
Қўлига фотоаппарат ушлаган суратчилар ҳам столларда ўтирган болаларни расмга олишаётган эди.
Олдимга Турк Миллатига мансуб бир оадм келиб мен билан саломлашиб гаплаша бошлади.
-Нима учун ўғлингизда ҳасса билан бошидага песси йўқ?
-Бўлиши керак эдими ҳайрон бўлиб сўрадим?
-Биз болаларнинг сонига қараб ҳаммасига берган эдик.
-Билмасам.
(уни билан гаплашаётганимни кўриб ён атрофимда столда ўтирган номи йўқ идоранинг мансубининг кўзи чиқиб кетди.Олдин этибор бермагандим бир икки марта менга қараб қўйганида ҳам энди одам , одамга ўҳшайди мени биронтасига ўҳшатгандик деб. Турк одамнинг келиб мен билан агплашмаси уни боя бир тедиргин қилди.)
-Сиз Мансур (Тошматов)дан, сўранг ўшанга берган эдик ҳамма кйим бошларни тарқат деб .
-Яхши.
-Бир нарса сўрасам изнингиз борми?
-Бор дедим ҳайрон бўлиб.
-Сиз турк тилини қаердан биласиз?
-Турк тилиними?
-Ҳа-да, бу ерда кўпчилик билмайди, сиз эса бемалол гаплашаяпсиз қийналмай?
-Туркча газета ўқийман кейин Туркча ўзбекча луғат китобидан анча ўргандим.
(унга Туркиянинг Ғазиянтамп шаҳарида хўжайинимнинг қариндошлари борликини, уларнинг уйга меҳмонга келиб кетганини,айтиб ўтирмадим)
-Ўзбекистонда ЭРК Муҳолифат Партияси бор экан уни эшитганмисиз?
(Юраким шув этди нима учун сўраяпти деб)
-Эшитганман.
-Унинг бошқони Муҳаммад Солиҳ Туркияда биласизми?
-Биламан.
(ўша ЭРК муҳолифат партиясининг раисининг ёрдамчиси эди менинг хўжайиним ҳозир туҳмат тўрига илиниб қамалиб ётибди деб айтгани тилим айланмади.)
-Кўзларимга тикилиб қаради-да, сиз Мансурдан ҳасса билан пессини сўраб олинг деб мендан узоқлашди.
Кейин бу саҳналаштирилган тўран тамом бўлгунча мен билан гаплашган бу Турк одамниям ён столда ўтирган қулоқини микрофон қилиб гапимизнин эшитиб ўтирган турқи савуқ “тўнғиз”ни, ҳам қайтиб кўрмадим.
Унинг гапларини эшитиб тушунмаса ҳам қулоқ солиб ўтирган қозоқ ҳамроҳим аёл га бош кийими ва ҳассани сўраб олишимиз керак экан Мансур Тошматовдан деб айтдим.
Олдин ўша қозоқ ҳарохим кейин мен бир икки марта артист Мансур Тошматовдан ҳасса билан бош кийимини сўрадик у бермади.
Мени диққатимни тортгани мен билан столда ёнма ён ўтирган болалр уйларининг болаларининг қўлларида кичкина қоғаздан ясалган халтача бор эди. Бир вақт бир хотин келиб битта боланинг қулоқига бир нима деб шивирлади кейин улар улар столга қўйилган шоколад ва қуруқ меваларни тўплаб ҳалтачага сола бошладилар.
Бечора болаларнинг юзларида ҳаёт қувончидан асар ҳам йўқ эди.
Саҳналаштирилган томошанинг сўнгида ҳамма боаларни тўплаб расмга олиб телвидиня учун сёмка қилган вақтда қишлоқимиздан Тошкентда ўқишни битказиб кетган ҳамқишлоқ йигитлар кўрган экан.
Текин томоша тамом бўлганидан кейин уйга автобусда қайтадиган бўлдик Серсенбой оға мқозоқ аёл билан боя бир бирига яқинлашиб уни кузатиб қўйгани уйига бирга кетди мен уйга Жалолиддин билан бирга қайтдик. 
Кунлар оёқига тош боғлангандай ўтмасди.
Шундай куналрнинг бирида яъна Гулсара келди.
-Соломлашиб уйга таклиф қилдим.
-Кириб ўтирганидан кейин бир гаплашиганимздан кейин Қурбоной опа сизни Серсенбюой оға чақрираяпти деди.
-Ним агапи бор эмиш бирмарта томошани зўрини қилиб Жалолиддинга “тўй қилишди” яъна нима камс қолибди?
-Билмасам,юринг ман билан.
-Яхши, Жалодиддинни кўтариб Гулсара билан маҳалла комтитетига бордик.
-Салом бериб Серсенбой оғанинг олдига кирдим.
-Ҳол хотир сўраб асос гапига ўтди.
-Сизни шаҳардаги уч ойлик Бугалтерия курсига юбормоқчимиз.
-Нима?
-Бориб ўқийсиз.
-Менинг бир эмас иккита дипломими бор . Сиз менга яхшилик қилажак бўлсангиз болалр боқчасидан иш топиб беринг ҳам Жалолиддин кўз олдимда бўлади ҳам ишлайман.
-Болалар боқчасида иш йўқ сиз ўқишга борасиз.
-Бордим ҳам дейлик ким мени ишга олди?
-Иш топиб берамиз.
-Жалолиддинни нима қиламан?
-Боқчага берасиз Водникдаги.
-У ер узоқ.
-Бу ердаги боқчада бўш ўрин йўқ.
-Боқчага тўлашга пулим йўқ.
-Бектемир ҳокимияти тўлайди боқчанинг пулини.
-Қулоқимга лағмон чўзманг.
-Улар айтишди.
Хуллоси калом “uша ҳаромилар” учун мен битта коптакдек бўлдим истаган тарапига қараб тепаяптилар, мен розиманми, йўқми, уларни қизиқтирмайди ҳам. Бормайман десам инма қилишади?
-Боришга мажбурсиз бу буйруқ.
-Жоним ёниб уйга қайтиб келдим.
Ўзимни нима билан осиб ўлдириб булардан қутилсам экан?
Осмонга қарадим, баҳор эмасми бир пастда тиниқ осмонни қора булутлар қоплаб шаррос ёмғир қуйди. Табият ҳам менинг забун ҳолимга чора тополмай аламини кўз ёши бўлган ёмғирдан олаётгандай эди. 
Эртасига Gulsara keldi quliga Жалолиддинни олиб борадиган боқчани адресини kötarib.
Бермайман дегандим боқчага менга қараб Гулсара болангиз кўчада ўйнаб юрганида birdaniga йўқолиб қолишидан қўрқмайсизми?
-Қанақасига дедим ҳайрон бўлиб?
-Паланкаснинг ўғли (исмини унитдим) кўчага ўйнагнаи чиққан ўғли йўқолиб қолган кечқурун эшикнинг олдига ikki oyoqi ikki tarfaga ayrilib; qon oqayotgan holatda чала жон қилиб ташлаб кетганлар.Doktorlat zurga hayotini saqlab qolganlar.
Ҳозир шу болани ота онаси судга берган боласини шундай vahshiylarcha zörgan"larni, топиб жазола деб.
-Топибдими, милиция?
-Йўқ.
-Сиз ҳам эҳтиёт бўлинг Жаолиддин ҳам шундай бўлишини истамасангиз боқчага беринг кўнгилингиз роҳат бўлади.
-Гулсара мени қўрқитманг, шусиз неча марта Жалолиддин йўқолиб қолиб излаб зўрға топганман худо сақласин.
-Боқчага беринг.
-Яхши.

28.02.2017 yil.

 lausanne.