Ўзбекистон Фанлар Академиясининг 30 йиллик манавий жавобгарлиги.

Ўзбекистон    Фанлар Академиясининг 30 йиллик манавий жавобгарлиги. 

(Birinchi maqola)

 

   Академяинг хозирги таркибда ишлаш схемаси Ўзбекистон халқини камбагал яшашга ва давлатни Россия мустамлакасида сақлашга қаратилган гибрид идорадир!

Фанлар академияси Гарбачев қайта қуриш эьлон қилгандан кейин бир муддат эркин фикирлар билан тўлиб тошди. Устозимиз Бек Тошмуҳаммедов бошқарган мажлисларга кузатувчи сифатида қатнашган эдик.

 Бир неча янги академия аьзоси ва мухбир аьзолари янги авлод ўзбек академиклари сайланиб юзага чиқди.

1998 йили  Ислом Каримов  академик унвони олиши кераклигини   Академия призиденти Тухтамурод Джураевич Жураевга буйруқ тарзида топширган. 

Ўша пайитда Академия призиденти ҳамда  математик олим, бир вақтнинг ўзида Олий мажлис депутати бўлган Жўраев Ислом Каримовнинг академикликга лойиқлигини илмий исботлай олмайди. Академядаги олимлар Ислом Каримовнинг академиклигини халқаро илмий анжуманларда сохтакор академя номи берилишидан огоҳлантиришган. 

Академиклар қаршилиги ва улардаги бундай жасорат пайдо булганлиги Каримовни курқитган. Академя иқтисодий-сиёсий тинтув қилина бошланган. 1999 йил 16 феврал ташкилотчилари Академяни ҳам бу жиноятга салкам шерик қилишган.

Дунё тан олган академик Бек Тошмуҳаммедовни ВАК рахбарлигидан қувишди. 

КГБнинг энг элита ва минтақа вазиятини илмий тахлил қилувчи ва барча нозик муаммоларни эчимини таклиф қиладиган жой муаммо чиқарадиган жойга айлантирилган. 

Академя рус зеҳнияти ва миллий давлатчилик орасидаги аросат манбаси бўлиб шаклланди. 

КГБ тасиридан чиқа олмаган Академя янги мустақил давр олимларини академикликга қабул қилмай қуйди. Янги мустақиллик академиги Москвага берилган зарба эди.

 Айғоқчиликдан чиққан олимлар, дипломи сохталар, халқаро илмий матбуотда эмас, сиёсий ҳабарларда мақола чиқариб олим булиш даври бошланди.

2005 йилги вокеалардан кейин Каримов фанлар академияси билан муросага бориб Россия босими остида ядро физика институтини фавқулодда вазиятлар вазирлигига утказади.

 Тарих институтини Сталин даврини тадқиқ қилиш учун давлат архивларига  кириш рухсатини МХХга берди. Россияни босқинчи сифатида тасвирлашга қарши булган, тарихий виқеаларни талқин қилишда МХХнинг рус иқчиларига қолди.   Узбекистон илим фани энг юкори кисмидаги КГБга сотқин академик давлат илим марифатини собатаж қила бошлаган. 

2005 йилда  Узбекистон уз академясига эмас , мия ювиш марказига машинасига эга булди.

Олий талим, илмий марказлар, мактаблар сиёсат минбарига айлантирилди.

Биринчи соботаж ,  Академия барча аспирант ва докторантларга фақат академя рухсати берган мавзуларда  тадқиқот қилиш босими қилинмоқда.

 Мавзулар фақат КГБ марказий апарати хохиши туфайли чиқарилган эди. 

2005 йилдан кейин Иноятов-Мирзиёев калани ташкил қилган Андижон қатлиоми оқибатида Узбекистон илмий салохияти қайтадан КГБ илмий марказларига таслим қилинди. 

Москвада утирган текинтамоқ соҳта олимларе узбек олимларининг илмий ишларини инглзчага таржима қилиб уз номидан Халқаро матбуотга олиб чиқа бошлади.

Бунга рози булмаган узбек олимлари ватанимизни тарк этишди. Бугун дунёнинг турли илмий марказларида йзларча узбек олими катта кашфиётлар қилишмоқда. Илмий марказларга раҳбарлик қилишмоқда.

 

Каримов даври сохта илмий унвонлар очиқ сотувга чиқди. Номзодлик десертацияси химоя қилиш нархи 5-10 минг доллар докторлик десертация нархи 20-50 минг доллар нарх очик савдога чиқди.

Соглиқни сақлаш сохасини собиқ ССВ вазири МДС Сервисе клиникаси асосида барча тиббиёт сохани моноллаштирди.  Тиббиет сохасидаги рақобат ва илмий мунозарани соққа қилишга асослантирилди. Тиббиёт илмий салохияти давлат ва Кланга даромад келтирадиган тижоратга айлантирилди. Шавкат Каримов бу сохани монополлаштириб Тошкент тиббиёт академияси ташкил қилди.   Медицина сохаси буйича номзодлик ёки докторлик десертациясини совет усулидаги кабинет утириб макола ёзиш савиясига тушурилди.

Совет медицинаси зур деганларга бир қисқа ремарк;  бир марталик хозирги шприцлар ссср пайти Япониядан импорт буган ва шприц игнасини тайерлаш технологияси Англядан импорт булган ракета учирган ссср хатто шприц игнасини ишлаб чиқара олмаган куп мартали қайнатиб ишлатилувчи шарицлар ёддан чиқмаган булса керак?!

Мақоланинг иккинчи қисмида Академянинг техникавий тараққиёт қилишга қарши ишлари ҳақида

Сафар Урганжи ва миллий кадрлар

23.01.2022