Қуёши кулмаган баҳор.101-қисм.

101-қисм.

Улар кетди мен қорлдим тилим лол-у, ўзим ҳайрон бўлиб.
Васила Иноятова дЕганлари ўликнинг гўштидан, тирикнинг ҳаққини ейишдан тоймадиган ўлаксаҳўр инсон қиёфасига кирган чиябўри экан.
Ўшанда Васила Иноятова менинг ёнимга келиб:
“Қурбоной жуда муҳтожман болаларим очликдан бир-бирин, гўштини ейдиган холатга келган, поччангиз эса ҳеч қаерга ишга олмаяпти, агар сиз руҳсат берсангиз, сизнинг номингиздан Ҳалқора Ташкилотлардан: 100 $ олиб оиламга озиқ-овқат, олгани ишлатсам розимисиз, деб сўраганида эди, мен бажон-у, дил рози бўлган бўлар эдим"
Ҳаёт мен учун фақат қорин тўйдиришдан иборат эмас эди.
Васила Иноятова деган "ҳаромҳўр" ҳали ҳам Иносн Ҳуқуқларининг химоячиман деб “Эзгулик” деган ўпқон ташкилот тузиб ўрталикда ҳушу-ҳандон кезаяпди.
Европада бўлиб ўтадиган Халқора Ташкилотларнинг тўплантисига келаяпади юзи қизармай, виждони қийналмай. Менинг ишончим комилки, хозирги кунда ҳам менга ўҳшаган юзлаган турмуш ўртоқлари қамалган тул аёлларнинг, оталари зиндонбанд бўлганидан кейин қорини тўйиб хатто қуруқ нон ея олмайдиган тирик етим болаларнинг, тергов изалтирларида қийнаб ўлдирилган Оналарнинг номидан"қалбаки ариза”лар, ёзиб Ҳалқора Ташкилотларга ўзини масум ва марҳаматли қилиб танитаяпти.
Бир марта “харомдан ҳазар қилмай еган бу хоним” кейинчалик, “ҳаром ейишни” ўзига касб қилиб олишии табиий холдир. чунки “еб тўймаган ялаб ҳам тўймади”деганларидек ўрганган одат ўлганда эса қолади. Энг ачинарли тарафи ҳаромдан ҳазар қилмайдиган бу хонимга ҳали ҳам соддадил инсонлар ишонаяпти унга бориб дардларини дастурхон қилаяптилар.
Минг афсус...
Менинг бошимга кетма -кет, тушаётган фалокатлар ва энг сўнгиси, Васила Иноятованинг қилимши билан тугаса эди “дўппимни осмонга отардим” афсуски, бошимга тушаяпган фалокатларнинг орқаси билан олди узилмасди.
Улар бир бутун занжирдек бир-бирини, бошлаб келаяпган эдилар.
Ҳаддан атшқари асабларим бузилганидан соғликим бутунлай ёмонлашиб ётиб қолдим.
Уйда эса аксига олиб биронта дори ҳатто арзимаган “аспирин” ҳам қолмганди ичай десам. Қимирлашга холим йўқ тирик мурдадек чўзилиб диванда ётгандим бир вақт кўча дарвоза эшикининг қаттиқ тақиллаган овазини эшитдим.
Жалолиддинга бориб эшикни оч деб зўрға айтдим.
Жалолиддин бориб очди унинг билан бирга ён қўшним Раъно холанинг келини Юлдуз ва яъна бир қўшним Фотима опанинг ҳамшира бўлиб ишлайдиган келини Сайида кириб келдилар.
(Ҳудди улар менинг иситмам кўтарилиб касал бўлиб ётганимни эшитгандай)
Уларнинг кутилмаганда уйга кириб келганларига ҳайратим ошди.
Айниқса ён қўшним Юлдуз қайси юзи билан келди ҳайронман?... 
Чунки “очлик аксия”си, қилганимдан кейин бир куни магазинга бориб нон олиб келаётиб тасодифан кўча дарвозанинг олдидаги йўлнинг канорида болалари билан турган Юлдузни кўриб қолдим. У мени ёнига келганида кўрди балким олдинроқ кўрганида уйига кириб кетиши аниқ эди чунки бир марта мени кўрди-ю, кўрмаганга олиб терс бурилиб уйига кириб кетганди болаларини олиб.
Бугун тумшуқининг тагига келиб қолганим учун уйига кириб кетишга истеҳола қилди шекилли,келишимни кутди.
-Салом яҳшимиз?
-Раҳмат.
-Қилаяпган тўполонларингизни эшитдим.
-Нимага “тўполон” қилибман?
-Эрим ноҳақдан қамалди деб “ўзимни ёқиб ўлдираман” деб тўполон қилган экансиз-ку.
-Ёлғонми ноҳақдан қамалгани?
- »Ёлғон бўлса” нимага қамадилар?
-Уни бориб иносн қиёфасига кирган шайтон прокурорва терговчилардансўранг?
...
-Зз ҳаққимни сўраш “тўполон”ликми?
-Барбир яхши қилмадингиз.
-Ўзим биламан, нима қилаётганликимни.
-Менинг янгам ҳам сиз ўҳшаган "шаллақ »-қи, эди тоғам қамалганида ҳамма милициялар билан уришиб қолганди прократурани бошига кўтариб.
-Юлдуз мен “шаллақи”манми, шундайми сизнинг назарингиз-да?
-Қилганингиз”шаллаққилик” бўлмай нима?
-Юлдуз ...
Дедим лекин қолган гапни айта олмадим чунки кўзим ёшга тўлганди унинг олдида кўз ёш тўкмай деб уйга кириб кетгандим... 
Уйга кириб соатларча йиғлаб аламимни кўз ёшимдан олдим.
Кучим фақат ўзимга етарди.
Осмон узоқ ер қаттиқ ўртада муаллақ осилиб қолгандим оёқим ерга етмасди, бошим осмонга...
Сафар ака қамалмасидан олдин Юлдуз ҳам Саида ҳам менга ҳавас қилишарди.
“Сизга мазза ҳисоб берадиган қайин онангиз ва қайин отангиз йўқ "ўзингиз хон кўланкангиз майдон” кенг уйнинг ёлғиз келинисиз деб.
Мен эса уларга ҳазиллашардим “қайинона қайин оғачидан олинган бўлиб қайиндек қаттиқ бўлади” деган маънони билдиради, чиданглар, эртага бир кун келиб бугун сизларни ҳор қилаяпган қайин оналарингизнинг куни қариганида сизларнинг қўлингизда қолади.
Ўшанда ҳисоб китоб қиласизлар.
Бугун сизларга қанчалик қаттиққўллик қилаяпган бўлса ўша вақтда аламингизни оласизлар касал бўлиб бир пиола чой ичаман дса дамлаб берманглар.
Ҳеч бўлмаса ақли қариганида кириб сизлардан кечрим сзўрайди.
Келинига кун бермай ўғлига ёмонлагани қайинона эмас балким кундошдир. 
Улар менинг берган гапларимдан хурсанд бўлишарди...
Улар келганидан кейин ноилож ўрнимдан туриб ўтирдим.
Саида худди менинг касал бўлганимни олдиндан билгандай сумкасида "аспирин” олиб келган экан берди бир дона ичдим. Юлдуз ўртада ҳеч гап бўлиб ўтмагандай тутарди ўзини, мен ҳам бир нима демадим. Анча-мунча , гаплашиб ўтириб кейин чиқиб кетдилар.
Улар кетганидан кейин ҳайратдан тошдек қотиб қолдим шунча бошимга кўргуликлар тушди, мени кўрсалар терс қараб кетадиган бу хонимлар қандай келди деб?...
Эртаси куни оғриқдан жуда жонимдан тўйдирганидан кейин эраталаб Жалолиддинни боқчага қўйиб ўзим Водникдаги Поликлиникага бордим.
Ҳар қалай бу гал доктор мени қабул қилиб дори-дармон,ёзиб берди.
Уйга қайтганимдан кейин бир вақткўча дарвоза эшикнинг урилган овазини эшитдим чиқсам қўшнимиз Юлдузнинг қайинонаси Раъно хола экан.
Саломлашиб уйга таклиф қилдим.
-Йўқ кирмайман.
-Майли ўзингиз биласиз дедим нима дейишни билмай.
-Сизни излаб шаҳардан (Тошкент) битта аёл келди.
-Ким экан исмини айтдими йўқ.
-Мана бу конвертни бериб кетди.
-Раҳмат.
Уйга кириб конвертни огчсам ичидан битта гўзал манзали “откритка” ва уч-тўрт варақга ёзилар шеълар чиқди.
Кўриб кўзларимга ишонмадим.
Шеълар Сафара канинг қўлёзмаси билан ёзилган эди.
Кўзимни севинч ёшлари қоплади.
Оллоҳим...менга ҳам атаган ёруғ кунинг бор экан деб.

К. К. қизига.

Нигорим йўлида кўзларим толди,
Меҳринг шароблари ичилмай қолди.
Шеър ёзсам қўлимдан қаламинг олди,
Жоним ен бўлди сендан ҳабар йўқ,
Ишқим мактубинда зеру-забар йўқ.

Бу дунё азалдан тескари дунё,�Ташвишу-қувончи, мисли бир рўё,�Ҳаммага кенг дунё, менга тор дунё.
Жоним не бўлди сендан ҳабар йўқ,
Ишқим мактубинда зеру-забар йўқ.

Хор бўлсам бўлибман Кешнинг чўлида,
Нажотсиз қолибман ўнгу-сўлимда.
Ўлсам ўлибман ишқинг йўлинда,
Гулим не бўлди сендан ҳабар йўқ.
Ишқим мактубинда зеру-забар йўқ.

Замона зўрники, имон пулланур,
Мунофиқ бир кунда минг хил турланур.
Улардан сен кулгин жахон нурланур,�Гулим не бўлди сендан ҳабар йўқ,
Ишқим мактубинда зеру-забар, йўқ.

Сафар Бекжон.
Қарши Шайхали.
1994 йил. Октябръ 26 куни.

Ўғлим Жалолиддинга.

Ўғлим сенга оғирлик қилди бу исм,
Жалолиддин ал-Бухорий,
Жалолиддин ал -Румий,
Жаолиддин ал -Мангуберди.
Хазрати қиблагоҳ барча-барчаси.
Ўғлим сен ҳали туғилмасингданоқ,�Юклаб қўйгандик бу рғир юкни.
Ўғлим йўл узоқ.
Манзилда бир қудуқ бор,
Қўйганман ичида ойни яшириб.
Сартоннинг жазирамасида етсанг гар,�Қудуқга бир кун,
Мендан салом сўйла.
Кимсага сўйламади дегин ўн беш кун,
Қорнғуликларга яширган сирлинг.
Сўнгра йўлга чиқ ал -Бухорий пойига қараб,
ҲохлаРумийсари юз йил йўл юри!
Ҳохла Мангубердининг тулпорин мин,
Оғирлик қилса бу юклар, магар,
Бир қудуқ қазигин,
Ичига гизлансин,
Яширинмаган, 
Ўттиз кунлик.
Ой.

Сафр Бекжон.
Қарши: 49 қамоқхона.
30.10.1994 йил.

Ҳаётимда олган энг катта совғам эди Сафар акадан.
Агар менинг бармоқимга олтин юзик тақса бунча севинмасди.
Шеърларининг ҳар бир сатири баҳо бичилмас бир ҳазинага тенг эди.
Шу куни кечқурун Жалолиддинга қайта-қайта ,шеърларни ўқиб бердим.
Шу орада Хозарспдан Сафар аканинг катта бобоси Бекжон Урганжий келди ҳабар олгани.
Сафар ака қамалагнидан кейин биринчи марта келиши эди донишманд Бобонинг.
Бир кун қолиб эртаси қайтиб кетди Хоразмга.
Кутилмаган чақирилмаган мехмон Гулсара келди Сарсенбой оға сизни чақираяпти деб борсам кабинетида ўтирган экан.
-Келинг.
-Салом.
-Яхшимисиз?
-Раҳмат.
-Уйингизга келган чол ким?
-Бекжон бобо Сафар аканинг энг катта бобоси нима келиш мумкин эмасми дедим жахл билан.
-Келаверсин, ўзингиз тушунарсиз сизни уйингизга ким келса билшимиз керак.
-Сизгаям қийин дедим кесатиб давомли мени кузатиб юқорига ҳисобот беришингиз керак.
-Иш бўлганидан кейин...
-Булар мендан нима истайди?
-Ишлашингизни?
-Улардан егани нон сўрадимиим?
-Ишласангиз ўзингизга ҳам яхши эмасми?
...
Сизнинг дипломингиз борми Университетни тугатганингиз ҳақида?
-Нима эди?
-Ишга кириб ишласангиз яхши бўлар эди.
-Дипломимни ололмагандим лекин битказганим ҳақида Универстетдан берилган Тошкентда ишлашим учун йўлланма бор.
-Яхши экан Водникдан битта мактаб билан гаплашгандик сизни ишга олмоқчи, бунинг учун Мактаблар бошқармаси(районо)га бориб хужжатларингизни топширинг.
-Қизиқ... жуда узоқку, Водник шу ўзимизни махалладаги мактабда иш йўқми?
-Йўқ экан...
-Нима ҳам дейман агар менi шу билан тинч қўйсалар "розиман".
Chunki atrofimni urab olayotgan chirmochavuqlar kundan-kunga, qalinalshib borayotgandi.
Erkinroq nafas olishimga ham quymasdilar.
Jonimga tekkandi hammasi.
Balkim ishalsam hayotim engillashar deb uylagandim.
Chunchvarani hom sanagan ekanman.
Ishlamganim ming marta yahshi ekan.
Ming afsus buni bilganimda; kech edi.
Hozir esa mahalla komitatining raisi Sersenboy ogadan Maktablar Bohsqaramasida kimga ucharshihsim kerakliki; haqida bilgi oldim.
Эртаси kuni эрталаб Жалолиддинни боқчага олиб бориб келаётиб Бектемир туман мактаблар бошқармаси мудирликига кирдим.
У ерда мени Сангин Сафаров деган ўзидан олдин қоши кўринадиган бадқавоқ кимса қабул қилиб хужжатларимни олиб қолди.

16.04.2017 yil. Lausanne.